Ülkemizde vatandaşlarımızın en çok karşılaşabileceği olaylardan biri de yakınlarının vefat etmesi ve yakınlarından kendisine intikal edecek menkul ve gayrimenkullerin mirasçıların üzerine alınması işlemidir. Bu yazımızda miras intikali işlemleri konusunda bir yol haritası çizip dikkat edilmesi gereken hususları ayrıntılı bir şekilde anlatacağız.
Öncelikle önemle not etmeniz gereken husus menkul ve gayrimenkullerin intikal işlemlerinden önce miras bırakanın hiç haberdar olmadığınız borçlarının da ortaya çıkabileceğidir. Bu sebeple öncelikli tavsiyemiz miras bırakanın terekesinin Sulh Hukuk Mahkemesinde tespit ettirilmesidir. Böylelikle terekenin aktif ve pasifleri belirlenir ve borçların tereke aktifinden fazla olması halinde mirasın reddi veya tutulan deftere göre kabul edilmesi gündeme gelecektir. Dolayısıyla mirasa ilişkin herhangi bir işlem yapılmadan önce mutlaka bir avukattan hukuki destek almanızı tavsiye ediyoruz.
Taşınır veya taşınmaz malların intikal işlemleri ise aşağıdaki sıralamaya göre yapılmalıdır:
Öncelikle miras bırakanın noterden veya mahkemeden veraset ilamının çıkarılması gereklidir. Veraset ilamı (Mirasçılık belgesi) miras bırakana mirasçı olduğunuzu gösterir nitelikte bir belgedir. Eğer yasal mirasçılardan biri veya birkaçı Türk vatandaşı değil ise bu durumda veraset ilamı yalnızca mahkemeden talep edilebilecektir. Ayrıca soy ağacının çok kalabalık olması gibi durumlarda da veraset ilamının mahkemeden talep edilmesi gerekmektedir. Türk hukukuna göre yasal mirasçılık zümre sistemine dayanmakta olup üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları yasal mirasçı sıfatını haizdir.
Veraset ilamı alındıktan sonra terekedeki gayrimenkuller için gayrimenkullerin bulunduğu yerdeki belediyeden emlak vergi borcu bulunup bulunmadığının sorgulanması ve bu borcun ödenmesi gerekmektedir. Emlak vergi borcu bulunduğu ve ödeme yapıldığı takdirde yine ilgili belediyelerden emlak rayiç bedel yazısı mühürlü olarak tarafınıza verilecektir. Emlak vergi borcu ödenmediği durumda belediyeden emlak rayiç bedel yazısını alabilmeniz mümkün olamamakta ve miras intikal işlemleri gerçekleştirilememektedir. Bu sebeple terekedeki gayrimenkullerin borç durumunu sorgulamak önem arz etmektedir.
Emlak rayiç değer yazısı alındıktan sonra ise miras bırakanın bağlı bulunduğu veraset intikal vergi dairesine vergi beyannamesi verilmesi gerekmektedir. Veraset yoluyla meydana gelen intikallere ilişkin veraset ve intikal vergisi beyannamesi ölüm Türkiye’de meydana gelmiş ise ölüm tarihinden itibaren mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde 4 ay içinde, yabancı bir ülkede bulunmaları halinde ise 8 ay içinde; ölüm yabancı bir ülkede meydana gelmiş ise mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde 6 ay içinde, ölen kişinin bulunduğu ülkede bulunmaları halinde 4 ay içinde, murisin bulunduğu ülke dışında yabancı bir ülkede bulunmaları halinde 8 ay içinde verilmelidir. Veraset ve intikal vergisi beyannamesi doldurulurken vergiden istisna olan kısımlar kanunen belirlenmiş olup beyannamenin doğru ve eksiksiz doldurulması önem arz etmektedir. Bu sınırlar ise şu şekildedir:
Veraset ve intikal vergi beyannamelerinin eksiksiz ve doğru olarak verilmesi hususunda mutlaka bir avukattan hukuki destek almanızı tavsiye ediyoruz.
Miras bırakanın bankalarda mevduatı ve hayat sigortası bulunması halinde ise bankaya veraset ilamıyla başvurulup ilgili bankalardan hesaplardaki miktarın öğrenilmesi gerekmektedir. Zira banka hesaplarındaki ve hayat sigortasındaki miktarın da veraset intikal vergisi beyannamesine yazılması şarttır.
(Özetle bu aşamada miras bırakanın tüm malvarlıklarını vergi dairesine beyan etmek gereklidir.)
Veraset intikal vergi beyannamesi verildikten sonra vergi çıkması durumunda veraset intikal vergisinin ödenmesi mecburidir. Vergilerin ödenmesinden sonra ise yine ilgili veraset intikal vergi dairesinden tüm tapulara ve bankaya verilmek üzere veraset intikal vergisi ilişiği yoktur yazısı alınmalıdır.
Sonraki süreçte ise gayrimenkullerin bulunduğu yerdeki tapu müdürlüklerinde intikal işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerekir. Bu aşamada intikal işlemlerinin gerçekleştirilmesi için mirasçılardan yalnızca birinin başvurusu yeterli olacaktır. İntikal işlemi için öncelikle belediyeden mühürlü rayiç değer yazısı, vergi dairesinden alınan ilişiği yoktur yazısı ve veraset ilamı ile WEB TAPU üzerinden ilgili tapu müdürlüklerine (Taşınmazın bulunduğu yerdeki tapu müdürlükleri) intikal başvurusu yapılmalıdır. Bu aşamada başvuran mirasçının döner sermaye harcı ödemesi gerekmekte olup harç ödendikten sonra intikal yapılmış tapu çıktısı tarafınıza tapu tarafından teslim edilecektir.
Bankadaki mevduatın alınması için ise vergi dairesinden alınan veraset intikal vergisi ilişiği yoktur yazısı ve veraset ilamı ile bankaya başvurulması gerekmektedir.
SGK’DAN alınan maaş ile ilgili ise SGK’dan maaş bağlanması için mahkemeden alınan veraset ilamı ile SGK’ya başvuru yapılır. SGK nezdinde ilgili formun doldurulması gerekmektedir.
Miras işlemleriniz ile ilgili detaylı bilgi almak için bize telefon ile veya mail yoluyla ulaşabilirsiniz.
